طب سنتی و کرونا
حقایق را بدانیم!
*طب سنتی و کرونا؛ حقایق را بدانیم.*ادعا: توصیه های متعدد و در مواردی متفاوتی در مورد استفاده از برخی داروهای گیاهی و سنتی جهت پیشگیری و درمان بیماری COVID19 حاصل از ویروس کرونا مطرح شده است. بعنوان مثال توصیه به مصرف زنجبیل، آویشن و دارچین و ...؛
*اما بررسی ادعا*:
سازمان بهداشت جهانی، طب سنتی و طب مکمل را بعنوان طبی که می توانند بخشی از بار سلامت جوامع بشری را به دوش بگیرند به رسمیت شناخته است. با برنامه ریزی انجام شده *در کشور چین، طب سنتی چینی بزودی تا بیست درصد بخش درمانی را به عهده می گیرد*.
در بحران کرونا نیز بیش از هشتاد درصد بیماران از طب سنتی چین در کنار طب رایج منتفع شدند. در کشور ما هم جا دارد از این گنجینه بزرگ خصوصا در مواردی مانند کرونا که راه درمانی تایید شده ای وجود ندارد و باید سریعا بیماران بدحال را نجات داد به خوبی بهره گرفته شود.
از سوی دیگر، سازمان بهداشت جهانی مشخصاً تصریح کرده است که *طب سنتی میتواند برای پیشگیری و درمان موثر باشد* و به عنوان یک گزینه امیدوار کننده برای تحقیق و درمان بیماری شناخته شود.
سازمان جهانی بهداشت رسماً اعلام کرده است که تاکنون بیماری ناشی از ویروس كرونای جدید هیچ درمان قطعی ندارد و این عدم درمان قطعی شامل انواع درمانهای موجود شامل طب جدید، مکمل و سنتی می شود.
با توجه به قوانین درمانی کشور و استانداردهای بین المللی تایید داروها، *هیچگونه تجويز دارویی و درمانی نباید بدون شواهد و مستندات علمی، صورت گیرد*. فلذا اعلام عمومی مطالب فاقد پشتوانه های تحقیقاتی بالینی در رسانه های رسمی یک کشور کاملا اشتباه می باشد.
*پروژه های تحقیقاتی که هنوز به اتمام نرسیده اند، به هیچ عنوان نبایستی بعنوان یک روش پیشگیری یا درمانی در رسانه های رسمی بطور صریح مطرح و اطلاع رسانی عمومی شوند.* بدیهی است پس از اتمام مطالعات، تحقیقاتی و ارزیابی نتایج توسط مسوولین ذی صلاح وزارت بهداشت در صورت صلاحدید به عنوان شیوههای درمانی ارائه می گردند.
بحث تطبیق بین دو مکتب درمانی به راحتی صورت نمی گیرد. حال شما توجه کنید که یک بیمار مبتلا به عفونت حاد تنفسی چند علامت دارد که باید با نشانه های طب سنتی تطبیق داده شود و در نتیجه یافتن پاسخ برای آن نیاز به یک تیم علمی متخصص در طب سنتی و برخی تخصص های دیگر دارد که بتوان به نتیجه مطلوب رسید.
*در طب سنتی معیارهایی بیش از گرمی و سردی برای تشخیص و انتخاب داروی مناسب وجود دارد که باید رعایت کرد.* تفاوت کار مانند کتاب های جیبی است که برای آگاهی عموم تدوین می شوند و به یقین نمی توان گفت قابل مقابسه با کتب مرجع و رفرانس در همان حیطه است.
در بیان های افراد غیر متخصص که مدعیان دروغین طب سنتی هستند، این فروکاست دانش طب سنتی ایران کاملا مشهود است. این طب صرفا گرمی و سردی نیست و دقیقا در این بیماران در مرحله ی خاصی تجویز این گیاهان می تواند باعث تشدید علامت هایی مانند افزایش تب و حتی سرفه و تنگی نفس شود. کلا *دستور عام دادن در طب سنتی کار دشواری است و شاید در شرایط خاصی برخی از گیاهان را بتوان تجویز کرد*.
بعنوان مثال تجویز داروی اکیناسه که بسیاری آن را به غلط در شرایط توصیه عام می کنند، شواهدی از افزایش یک واسطه شیمیایی به نام اینترلوکین ۶ در بدن دارد وشاید در فرد سالم برای پیشگیری فوایدی داشته باشد ولی در بیمار بستری جای احتیاط و حتی منع مصرف دارد.
در خصوص گزارش رسانه ای شدۀ اخیر، مهمترین مسئله این است که *دارچین و زنجبیل و آویشن از نظر طب ایرانی دارای مزاج گرم هستند و در مصارف عمومی به عنوان ادویه جات استفاده می شوند. قطعا این گیاه برای تمام بیماران کرونایی به کار نمی آیند و با توجه به تابلوی بالینی حاکی از غلبه شدید گرمی بسیاری از بیماران یا در بروز این مشخصه در برخی مراحل بیماری، چه بسا حال و پیش آگهی آنان را بدتر نماید. *
نسخ و تدابیر طب ایرانی، شخصی است یعنی از شخص به شخص با توجه به شدت و مرحله بیماری، مزاج پایه بیمار، سن، جنس، اقلیم و ... متفاوت است و هیچ دارو یا خوردنی یا نوشیدنی، قابل توصیه مطلق یا منع مطلق برای همه انسان ها نمی باشد.
در نهایت با توجه به پیچیدگی های بیماری COVID19 و برخی دانسته های ناقص در خصوص ویروس كرونای جدید، لازم است در خصوص همراه نمودن تجارب طب ایرانی در کنار طب جدید، *صرفا پس از مطالعات بالینی استاندارد*، تصمیمات مقتضی اتخاذ و نسبت به اطلاع رسانی یا توصیه عمومی آنها تصمیم گیری شود.
امید هست تا با برنامه ریزی های لازم، در بیمارستانهای کشورمان، بخشهای درمانی طب ایرانی ایجاد گردد تا زیر نظر متخصصان دانشگاهی این طب و با نظارت وزارت بهداشت مردم عزیز از فواید آن در کنار مداخلات درمانی طب رایج بهره مند گردند.
متن تأیید شده توسط:
*دکتر مهرداد کریمی*؛
متخصص طب سنتی و دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران
*دکتر جمشید سلام زاده *؛
متخصص داروسازی بالینی و استاد دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
*دکتر محمد حسین فرزایی*؛
متخصص داروسازی سنتی و دانشیار
دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه