عملکرد غیرعادی مثانه و ناهنجاریهای ادراری در کیفیت زندگی انسان تأثیر گذاشته و می توانند مشکلات زیادی برای سلامت انسان بوجود آورند. کپسول های پروستافیت محصول یوروویتال آلمان ساخته شده از عصاره دانه کدو در تقویت عملکرد مثانه نقش داشته و لذا موجب بهبود سلامت مجاری ادراری می گردند. این کپسول ها غنی از اسیدهای چرب اشباع نشده، ویتامینE و استرول های گیاهی و سایر ریز مغذی هاست که منافع فراوانی برای غده پروستات و مثانه دارند.
اطلاعات کلی درباره عصاره دانه کدو :
دانه کدو که با عنوان پپیتاس (Pepitas) نیز شناخته می شود، دانه های صاف و با رنگ سبز تیره می باشند. این دانه از خانواده کوکوربیتاسه (Cucurbitaceous) است که خیار، طالبی و کدو نیز در این خانواده قرار دارند. معمول ترین جنس و گونه کدو با نام cucurbita maxima معروف است. دانه های کدو منابع سرشار مواد معدنی همچون منگنز، منیزیم، فسفر، آهن ، مس و روی می باشد. همچنین این دانه ها از نظر وجود محتوای پروتئینی بویژه اسید آمینه تریپتوفان و نیز ویتامینK نیز بسیار غنی هستند.
نقش عصاره دانه کدو در سلامت انسان:
– تقویت سلامت پروستات: BPH یا بزرگ شدگی خوش خیم غده پروستات، اختلالی است که معمولاً مردان ۲۰ سال و یا بیشتر را گرفتار می سازد. مطالعات نشان می دهد که دانه های کدو بعنوان یک درمان گیاهی در مراحل ۱ و ۲ این اختلال عمل می کنند. در مرحله اول BPH، تکرر ادرار به وفور رخ داده و منجر به اختلال در تنظیم خواب شب می گردد. در مرحله دوم اختلال در عملکرد مثانه بوده و این اختلال بصورتی است که مثانه بایستی بطور اورژانسی و سریع تخلیه گردد. یکی از عوامل مؤثر در بیماری BPH تحریک بیش از حد سلول های پروستات توسط تستوسترون و محصول آن DHT یا دی هیدروتستوسترون است، هر چند علل عمده و اصلی در بروز BPH هنوز به طور کامل مشخص نشده است.
بنظر میرسد که ترکیبات موجود در عصاره دانه کدو قادر به جلوگیری از تأثیر تستوسترون در این سلول ها می باشند. تأثیر کاروتنوئیدهای موجود در دانه کدو و نیز چربی های امگا۳ در سلامت غده پروستات نیز مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد که در مردانی که مقادیر فراوان کاروتنوئید در بدن آنها وجود دارد، خطر بروز BPH بسیار پائین است. روی نیز از مواد معدنی است که در عصاره دانه کدو به وفور یافت می شودو از عناصری است که در عملکردغده پروستات بسیار تأثیر می گذارد و می توان گفت، تأثیرات سودمند عصاره دانه کدو در سلامت غده پروستات تا حدود زیادی به خاطر وجود مقادیر فراوان روی در آن است.
– جلوگیری از تشکیل سنگ های مثانه و کلیه: دانه های کدو می توانند در کاهش میزان بروز سنگ های مثانه در مناطقی که این اختلال به فراوانی دیده می شود، کمک نمایند. بر اساس مطالعه ای که در تایلند صورت گرفته مشخص شده است که دانه های کدو موجب کاهش اگزلوکریستالوریا (تشکیل سنگ های مثانه به خاطر تراکم کریستال های اگزالات) در پسران بین ۲ تا ۷ ساله می گردد و این در حالی است که میزان پیروفسفات،گلیکوزآمینو گلیکان و پتاسیم را افزایش می دهد. این سه ترکیب از ترکیبات سودمند برای بدن به شمار می روند. محتوای اسید چربی این دانه ها در غلظت ۵۰%، بیش ادراری را کاهش داده و نه تنها در موارد بزرگ شدگی غده پروستات بلکه در سندرم مثانه تحریک پذیر نیز مفید می باشد.دانه کدو در طب سنتی آلمان در درمان مثانه تحریک پذیر و نیز شب ادراری (enuresis nucturna) تجویز می گردید. در آزمایشات و تحقیقات اخیر درمان کودکان با مثانه تحریک پذیر و نیز شب ادراری با موفقیت همراه بوده است. مطالعه دیگری در تایلند نشان می دهد که خوردن دانه های کدو می تواند در جلوگیری از انواع شایع سنگ های کلیه شامل سنگ اگزالات کلسیم سومند باشد.
بنظر می رسد که دانه های کدو از یک سو میزان ترکیباتی که تشکیل سنگ ادرار را تحریک می کنند، کاهش داده و از سوی دیگر ترکیباتی را موجب مهار تشکیل سنگ می شوند را در بدن افزایش می دهد ولی ترکیبات فعالی که در دانه های کدو عامل اصلی این عمل باشند هنوز بدرستی شناخته نشده اند ولی تحقیقات نشان می دهد که جهت جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه مصرف ۵ تا ۱۰ گرم از دانه کدو در هر روز مورد نیاز است.
– محافظت از استخوان در مردان: مصرف غذاها و ترکیبات غنی از روی مانند دانه کدو برای مردان بزرگسال، نه تنها در افزایش سلامت پروستات مؤثر است بلکه در حفظ چگالی (تراکم) معدنی استخوان آنها نیز سودمند خواهد بود. هر چند بیماری اوستئوپروزیس یا پوکی استخوان در زنان بیشتر دیده می شود ولی مردان مسن نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند. بطوریکه تقریباً ۳۰% از شکستگی های لگنی ناشی از اوستئوپروز در مردان دیده شده و نیز ۱ نفر از هر ۸ مرد مسن که بالای ۵۰ سال سن دارد، شکستگی های لگنی ناشی از اوستئوپروز را در زندگی خود تجربه می کند. در مطالعه ای که روی ۴۰۰ نفر از مردان در سنین ۴۵ تا ۹۲ سال انجام شد و در مجله تغذیه بالینی آمریکا انتشار یافته است، ارتباط مشخص و آشکاری بین رژیم غذایی حاوی روی کم و نیز مقادیر پائین عناصر معدنی کمیاب در پلاسمای خون با بروز اوستئوپروز در لگن و نخاع بدست آمد.
– تأثیرات سودمند ضد التهابی در بیماری آرتریت: اخیراً تأثیرات دانه کدو در رابطه با بیماری آرتریت مورد بررسی قرار گرفته است. در مطالعات صورت گرفته بر نمونه های حیوانی، تأثیر رژیم غذایی حاوی عصاره دانه کدو و نیز تأثیر داروی ضد التهابی غیر استروئیدی ایندومتاسین در کاهش علائم التهابی مورد بررسی قرار گرفت. هر چند تأثیر عصاره دانه کدو به اندازه داروی ایندومتاسین در کاهش علائم التهابی نبود ولی بر خلاف ایندومتاسین، موجب افزایش میزان چربی های آسیب دیده (پراکسیدهای لیپیدی) در مفاصل نمی گردد. این تأثیر جانبی که در مصرف ایندومتاسین دیده می شود در بروز بیماری آرتریت نقش دارد.
– عصاره دانه کدو بعنوان منبع سرشار از مواد معدنی، پروتئین ها و اسیدهای چرب غیر اشباع: دانه کدو در کنار اثرات مفیدی که در بدن می گذارد، منبع غنی از مواد تغذیه ای نادر به شمار می رود. سیستم بین المللی طبقه بندی غذایی، دانه کدو را بعنوان منبع بسیار خوب مواد معدنی مانند منیزیم، منگنز و فسفر و نیز منبع سرشار از آهن، مس، پروتئین و روی تعیین نموده است.
– پائین آورنده کلسترول: در طب سنتی آمده است که روغن دانه کدو در کاهش میزان کلسترول خون بسیار مؤثر است. همانگونه که می دانیم مقادیر فراوان کلسترول در خون موجب افزایش خطر بروز بیماری های مزمن مانند فشار خون و بیماری های قلبی می گردد. هر چند اطلاعات و دانسته های دانشمندان در زمینه تأثیر دانه کدو در کاهش کلسترول خون محدود می باشد ولی مشخص شده است که استرول های گیاهی موجود در آن شامل اسیدهای چربی امگا۳ و امگا ۶ در کاهش کلسترول خون می توانند نقش بسزایی داشته باشند. فیتواسترول ها یا استرول های گیاهی ترکیباتی هستند که در گیاهان یافت شده و ساختار شیمیایی آنها بسیار شبیه کلسترول است و وقتی به مقدار کافی در رژیم غذایی وجود داشته باشند موجب کاهش مقادیر کلسترول خون، تقویت واکنش های سیستم ایمنی و کاهش خطر بروز برخی سرطان ها می گردند. محتوای فیتواسترولی روغن دانه کدو (۲۶۵ میلی گرم در هر ۱۰۰ گرم روغن دانه کدو) بالا بوده و می توان از آن در کاهش کلسترول و نیز سایر تأثیرات سودمند استفاده نمود.
– خصوصیات محافظت کننده پوست: می توانیم از روغن دانه کدو جهت رفع خستگی پوست، لکه ها و سایر علائم استفاده نمود. همچنین در کنار سایر روندهای درمانی جهت بهبود زخم های ناشی از سوختگی می توان از این عصاره نیز استفاده نمود.
ویتامینE: ویتامین E متشکل از هشت آنتی اکسیدان است که مهمترین آنها، آلفاتوکوفرول می باشد و تنها شکلی از ویتامین E می باشد که بطور فعال در بدن انسان ساخته می شود. ویتامین E در همه بافت های بدن ذخیره می گردد و این ذخایر بافتی می تواند در مقابل کمبود این ویتامین، مقاومت نشان دهد. ویتامین E جهت انجام طبیعی اعمال تولید مثلی، باروری و افزایش قدرت جنسی مردانه بسیار موثر است.
ویتامین E مانع تخریب اسیدهای چرب اشباع نشده، هورمون جنسی و ویتامین های محلول در چربی توسط اکسیژن می گردد. ویتامین E موجب گشاد شدن مویرگ ها شده و جریان خون به بافت عضلانی را افزایش می دهد،لخته های خون را حل کرده و مانع از تشکیل آنها می شود. ولی در انعقاد طبیعی خون بی تأثیر است. موجب افزایش ادرار نیز می گردد.
ویتامین E موجب مرطوب شدن، نرمی و لطافت پوست نیز می گردد و خاصیت محافظت کنندگی در برابر نور آفتاب دارد. کمبود ویتامین E منجر به تغییرات تخریبی در مویرگ های خونی و نهایتاً بیماری های قلبی و کبدی می گردد. کمبود این ویتامین در مغز نیز بسیار تأثیر گذاشته و قدرت جنسی را تا حد زیادی کاهش می دهد. کمبود دراز مدت ویتامین E موجب بروز اختلالات تولید مثلی، سقط جنین، ناباروری و اختلالات عضلانی نیز می گردد.